Back to the future op het DS Podcast Festival

1 april 2022 - Kursaal Oostende

Het eerste DS Podcast Festival is een feit. Live-opnames, panelgesprekken, Q&A’s, masterclasses en workshops. Een goed gevuld programma, gespreid over 2 dagen, vrijdag en zaterdag.

En ik was er bij!

Maar niet bij alles… Want het Academy stuk van het programma was al snel uitverkocht. Ik kon dus enkel nog een ticket bemachtigen voor de Industry Day. En enkel op dag 1, want in het weekend had ik al een andere belangrijke afspraak. Mijn nieuwe neefje Mil 😍 werd gedoopt. Maar daarover gaat deze blog niet 😉

De Industry Day van het DS Podcast Festival op 1 april dus.

Ik moet bekennen. Ik heb nog nooit naar een podcast van De Standaard geluisterd. Ik luister veel naar podcasts, maar niet naar fictie (daarvoor gaat mijn voorkeur nog altijd naar een goed boek of een goede film) en niet naar actualiteit (dat probeer ik zoveel mogelijk te vermijden).

Waarom ging ik dan naar het podcast festival van De Standaard?

Omdat ik er zeker van was/ben dat ik ook veel kan leren van de mensen die verhalende of journalistieke podcasts maken. En heb ik iets geleerd? Jawel! Ik deel het in deze blog.

In Vlaanderen staat podcasten nog in de kinderschoenen. We kijken met grote ogen naar podcastmakers uit het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten en proberen te doen wat zij doen. De meest interessante sessie van de dag vond ik dan ook het panelgesprek geleid door Lieven Scheire. Hij ging in gesprek met de makers van de Amerikaanse podcasts Dead Eyes en This American Life en die van de Britse podcast We Didn't Start The Fire.

Deze ‘podcast anciens’ zijn al tien jaar bezig met podcasten. Wat voor hen het verleden is, is voor ons de toekomst.

Natuurlijk kunnen we die toekomst niet met zekerheid voorspellen. We weten niet of het hier dezelfde richting zal uitgaan als daar.
Maar we kunnen wel leren uit hun fouten en onszelf zo meer kans geven op een mooie podcast toekomst.
En sowieso ben ik er eigenlijk wel bijna 100% zeker van dat podcasten alleen nog maar populairder gaat worden. Van mij mag het alvast 😉

Ook de volgende sessie, een interview met Devon Taylor van Gimlet Media door Rik De Bruycker, ging back to the future.

Ik onthoud uit deze twee sessies twee dingen die belangrijk zijn: networks en communities.

1. Networks

Een podcast network is er om podcastmakers te ondersteunen. Gimlet Media is bijvoorbeeld zo’n netwerk en o.a. This American Life wordt door hen geproduceerd. Ze gaan actief op zoek naar nieuwe ideeën voor podcast reeksen en ze zorgen ervoor dat de nodige middelen er zijn om die te maken.

De verschillende podcasts binnen een netwerk werken ook samen vanuit het principe “You scratch my back, I’ll scratch yours”. Dat kan door te adverteren in elkaars podcasts, door samen content te maken, of simpelweg door in de outro van je podcast te zeggen ‘op mijn volgende aflevering is het nog een week wachten, maar ondertussen kan je luisteren naar de podcast van … want als je die van mij leuk vindt, vind je die zeker ook leuk.“

Heel slim vind ik dat!

De tip die ze hierbij wel nog gaven is, zorg dat de IP (Intellectual Property) van jouw podcast idee wel bij jou blijft, geef dat niet in handen van een netwerk. Je weet nooit wat er kan gebeuren… Better safe than sorry…

2. Communities

Je luistert alleen naar een podcast. Dat maakt het enerzijds heel persoonlijk en zelfs intiem. Maar anderzijds ben je nooit de enige die aan het luisteren is. Samen met jou zijn er anderen, misschien aan de andere kant van de wereld, naar dezelfde podcast aan het luisteren. Dat geeft een gevoel van verbondenheid. En daar kan je als podcastmaker dus ook slim op inspelen door die community van luisteraars bij elkaar te brengen. Met een Facebook groep, een live event, merchandise, …

Het is trouwens een leuke manier om een beetje geld te verdienen met je podcast. Eentje die misschien zelfs nog beter werkt dan sponsoring en advertenties, want dat vinden luisteraars vaak irritant. Tenzij je kiest voor sponsors en/of adverteerders die perfect passen in het concept van je podcast en waarvan je weet dat je luisteraars het wel kunnen smaken. En onderbreek er je podcast aflevering niet voor, hou de reclame en boodschappen van algemeen nut voor op het einde.

En met daarbij altijd in het achterhoofd (één van mijn stokpaardjes ook):

“You can’t make money with your podcast if you don’t have a business plan. Make sure you have a strategy. Listen to what you love, analyze it and steal from it. But don’t do anything illegal.” — Devon Taylor (Gimlet Media)

Strategie is belangrijk. Maar je hoeft het warm water niet meer uit te vinden. De Amerikanen en de Engelsen deden het ons al voor. Wat Devon daar ook nog bij vermeldde is dat we onze eigen tradities niet uit het oog mogen verliezen. Dus niet klakkeloos kopiëren, maar lenen wat nuttig is en daar onze eigen saus over gieten.

Beter kan ik het zelf niet zeggen 😃

En dan was er nog een debat. Een echt debat. Met politiekers en CEO's van mediabedrijven enzo.

Moderator Ben Van Alboom sprak over de toekomst van de Vlaamse podcast met Benjamin Dalle (Vlaams minister van Media), Hans De Loore (directeur Ads & Data Brand Studio), Sven Lardon (digitale audiostrategie VRT), Eva Moeraert (programmacoördinator postgraduaat podcasting Arteveldehogeschool), Katharina Smets (podcastmaker), Koen Van Bockstal (directeur-intendant Vlaams Audiovisueel Fonds), Wouter Van Driessche (creatief directeur Uitgesproken) en Koen Verwee (CEO Mediahuis België).

Allemaal waren ze het erover eens dat de toekomst er rooskleurig uitziet voor de Vlaamse podcast. We staan nog in de kinderschoenen, maar er zijn de laatste 2 jaar gigantische sprongen gemaakt. De minister ziet voor de podcast zelfs hetzelfde potentieel als dat van onze Vlaamse televisieproducties die begin deze eeuw een grote boost kregen. Het Vlaams Audiovisueel Fonds wil podcasten stimuleren net zoals ze dat al doen voor film en tv. De grote mediahuizen zetten meer en meer in op de podcast als medium.

Allemaal waren ze het erover eens dat er moet geïnvesteerd worden in podcasten. Maar het juiste business model is nog niet gevonden. Er is nog weinig of geen return. Er zijn nog niet voldoende luisteraars. Met andere woorden: er is geen geld.

Podcasts zijn booming maar nog geen booming business.

Men is volop aan het experimenteren met business modellen maar de conclusie van Koen Verwee is nu al dat het geld zal moeten komen van adverteerders én van luisteraars. Iemand uit het publiek gaf daarop ook de bevestigende reactie: “we moeten de luisteraars opvoeden dat goede content nu eenmaal niet gratis is.”

Ja. Daar ben ik het mee eens.

In Vlaanderen zijn we vaak nog bang om geld te vragen voor onze podcasts. Om sponsors te gaan zoeken. Om luisteraars te laten betalen voor content. Maar geld is niet vies. Het is een middel om je podcast te maken, net zoals je microfoon en je editing software en je hosting platform. In de Angelsaksische landen is dit de normaalste zaak van de wereld en ik denk dat we dat hier ook meer gaan moeten durven en doen als we waardevolle content willen blijven maken. Een kleine bijdrage vragen je luisteraars kan al via Amerikaanse sites zoals Buy Me A Coffee of Patreon. Het is nog wachten op het eerste Belgische alternatief maar in Nederland duiken er al op. Daar heb je petje.af en fooienpod.

Maar anderzijds stel ik mij ook vragen bij de kostprijs van sommige producties.

In de voormiddag gaf Maartje Duin een masterclass over het creatieproces van haar podcastreeks “De plantage van onze voorouders” en hoe ze bij het maken omging met intergenerationele pijn en verdriet. Daar heeft ze 2 jaar aan gewerkt met een heel team. Naar Suriname gereisd voor opnames. Een trailer, 8 afleveringen en een bonus aflevering gemaakt. 100.000 euro heeft dat gekost. Honderdduizend euro. Ten minste dat denkt ze, want ze wist het eigenlijk niet, ze houdt zich daar niet mee bezig… 🤔

Ik kende de podcast niet. Op basis van de fragmenten die ze ons liet beluisteren tijdens de masterclass ben ik zeker dat het een zeer interessante en technisch perfect gemaakte podcast is. Maar moet dat echt zoveel kosten?

Als ik dan hoor dat het Vlaams Audiovisueel Fonds vanuit de overheid een budget krijgt van 250.000 euro om podcast producties te ondersteunen. Dan valt mijn mond open van verbazing en geef ik Wouter Van Driessche gelijk: “daar gaan we niet ver mee geraken.”

Maar dan kom ik terug bij mijn vraag: moet dat echt zoveel kosten?

Iets om over na te denken…